Άγιος Νικόλαος Καβάσιλας: Πολυγραφότατος και πληθωρικός συγγραφέας
Η Εκκλησία σήμερα τιμά τη μνήμη του Αγίου Νικολάου Καβάσιλα.
Ο άγιος Νικόλαος Καβάσιλας, γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1322 και
ήταν ανεψιός του Νείλου Καβάσιλα, ο οποίος χρημάτισε Αρχιεπίσκοπος
Θεσσαλονίκης. Το πατρικό του επώνυμο ήταν Χαμαετός, κράτησε όμως το
μητρικό επώνυμο Καβάσιλας προφανώς λόγω της ισχυρής παρουσίας του θείου
του. Έκανε λαμπρές σπουδές ρητορικής, θεολογίας, φιλοσοφίας και φυσικών
επιστημών στη Θεσσαλονίκη και στην Κωνσταντινούπολη. Για ένα διάστημα ο
άγιος Νικόλαος Καβάσιλας διετέλεσε σύμβουλος του Κατακουζηνού, ο οποίος
στα τελευταία χρόνια της ζωής του, εκάρη μοναχός και διέμενε στην
περιώνυμη Μονή των Μαγγάνων. Ο άγιος Νικόλαος Καβάσιλας ασπάσθηκε τις
απόψεις και ιδέες του Γρηγορίου Παλαμά για τον ανατολικό μυστικισμό και
το ησυχαστικό πνεύμα. Υπήρξε πολυγραφότατος και πληθωρικός συγγραφέας
αξιολογότατων θεολογικών, ερμηνευτικών, λειτουργικών, ασκητικών και
διδακτικών έργων, ως και περίφημων πανηγυρικών λόγων, επιστολών, και
επιγραμμάτων. Μετά από πολλές περιπέτειες για τις απόψεις του περί
ορθοδόξου μοναχισμού και δη κατά των Βαρλαάμ και Ακινδύνου, ο άγιος
Νικόλαος Καβάσιλας εκοιμήθη ειρηνικά λίγο μετά το 1391. Η αγιοποίηση του
έγινε τον Ιούλιο του 1983. Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ´. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ὡς θεῖος διδάσκαλος, καὶ ὑποφήτης σοφός, δογμάτων τῆς πίστεως, καὶ
ἀρετῶν ἱερῶν, Νικόλαε Ὅσιε, ἔλαμψας ἐν τῷ κόσμῳ, διὰ βίου καὶ λόγου.
Ὅθεν Θεσσαλονίκη, τῇ σῇ δόξῃ καυχάται, καὶ πόθῳ ἑορτάζει, τὴν πάνσεπτον
μνήμην σου. Κοντάκιον
Ἦχος β´. Τοῖς τῶν αἱμάτων σου.
Λόγῳ ἐνθέῳ ἀνύων τὸν βίον σου, περιφανὴς ἐν σοφίᾳ καὶ χάριτι, καὶ ἐν
λόγου δυνάμει γενόμενος, τῆς εὐσεβείας διδάσκαλος πέφηνας· διὸ σὲ
ὑμνοῦμεν Νικόλαε.